Kriptovalyuta bazarını vizual olaraq təhlil etmək və başa düşmək, bazarın vəziyyəti və tendensiyaları haqqında sürətli anlayış əldə etməyin ən effektiv yollarından biridir. Vizual təqdimat alətləri, mürəkkəb məlumatları başa düşülən və istifadəçi dostu formata çevirir.
Kriptovalyuta Bubbles
Kripto bubble diaqramları, hər bir kriptovalyutanı bazar kapitallaşmasına əsaslanaraq müxtəlif ölçülü dairələr (bubble) kimi təsvir edir. Əsas üstünlüyü, bazarın strukturunu bir baxışda görməyin mümkün olmasındadır.
Bubble-ın ölçüsü nə qədər böyük olsa, həmin kriptovalyutanın bazar kapitallaşması (market cap) bir o qədər yüksək olur. Rəngləndirmə isə adətən qiymət dəyişikliyi faizini göstərir - yaşıl artımı, qırmızı isə düşüşü.
Bubble diaqramları bazarda lider kripto valyutaları və onların nisbətən bazar payını sürətlə müəyyən etməyə imkan verir. Bunları müşahidə edərək, bazarın necə təkamül etdiyini və hansı valyutaların dominant olduğunu görmək mümkündür.
Market Diaqramları
Kriptovalyuta bazarının analizi üçün istifadə olunan müxtəlif növ diaqramlar:
- Qiymət qrafikləri — konkret vaxt ərzində kriptovalyuta qiymətlərinin dəyişməsini göstərir. Bunlar şam (candle), xətt və ya bar diaqramları formasında ola bilər.
- Həcm diaqramları — kriptovalyuta alqı-satqısının həcmini göstərir. Alqı-satqı aktivliyinin pik və eniş dövrlərini müəyyən etməyə kömək edir.
- Bazar dərinliyi (Market depth) — alış və satış sifarişlərinin qiyməti və həcmini göstərir. Bazarda likvidliyi göstərir.
- İsti xəritələr (Heatmaps) — müxtəlif kriptovalyutaların qiymət dəyişmələrini eyni vaxtda göstərir, bu da ümumi bazar tendensiyalarını qiymətləndirməyə imkan verir.
Token Dövriyyəsi
Token dövriyyəsinin vizual təsviri, kriptovalyutaların və ya tokenlərin necə yaradıldığını, paylaşıldığını və istifadə edildiyini göstərir. Bu diaqramlar ekosistemləri və tokenomics-i başa düşmək üçün faydalıdır.
Belə vizuallaşdırmalar aşağıdakı komponentləri aydın şəkildə göstərə bilər:
- Token paylaşımı — tokenlərin investorlar, komanda, ümumi satış, xəzinə və s. arasında necə paylaşıldığını göstərir.
- Vesting cədvəli — tokenlərin zaman keçdikcə açılma/kiliddən çıxma qrafikini göstərir.
- İnflyasiya/deflyasiya — vaxt keçdikcə token təklifinin necə dəyişəcəyini göstərir.
Sentiment Analizi
Sentiment analizi, kriptovalyuta bazarında hakim olan əhval-ruhiyyəni ölçür. Bu, sosial media, xəbərlər və digər mənbələrdəki münasibətlərin analizi əsasında qurulur.
Vizual sentiment indikatoru adətən "Qorxu və Acgözlük İndeksi" (Fear and Greed Index) kimi təqdim olunur, burada:
- Ekstrem qorxu — investorların həddindən artıq narahat olduğunu və geniş satış baş verə biləcəyini göstərir.
- Acgözlük — investorların həddən artıq nikbin olduğunu və bazar həddindən artıq qiymətləndirilə biləcəyini göstərir.
Bu indeks bazarın psixoloji vəziyyətini müəyyən etmək və potensial trend dəyişikliklərini proqnozlaşdırmaq üçün istifadə edilə bilər.
Onchain Analiz
Onchain analiz, blokçeyndəki əməliyyatları, ünvanları və göstəriciləri vizual olaraq təsvir edir. Bu, kriptovalyuta istifadəsi ilə bağlı real məlumatları göstərir.
Onchain vizuallaşdırmaları aşağıdakıları göstərə bilər:
- Aktiv ünvanlar — müəyyən vaxt ərzində aktiv olan unikal ünvanların sayını göstərir.
- Əməliyyat həcmi — şəbəkədə köçürülən kriptovalyutanın məbləğini göstərir.
- Şəbəkə çətinliyi — mayning çətinliyinin zaman keçdikcə necə dəyişdiyini göstərir (Proof of Work blokçeynləri üçün).
- Mayner gəliri — maynerlərin qazandığı mükafatların vizual təsviridir.
- UTXO yaş paylaşımı — kriptovalyutanın nə qədər müddətdir hərəkətsiz qaldığını göstərir, bu da uzunmüddətli və qısamüddətli investorların davranışını əks etdirir.